Prowokacja czy może inna optyka. Umiłowawszy swoich, którzy byli na świecie, do końca ich umiłował (J 13,1). Zaprosił więc swoich na paschalną Ucztę miłości. Wykonawszy wszystko, „czego przepis prawny chciał”, odmówił dziękczynienie i złożył pierwszą i jedyną ofiarę Nowego Przymierza, swoje Ciało i Krew pod postaciami Chleba i Wina, z darów ludzkich,...
Gdyby ktoś mi powiedział kilkanaście lat wcześniej, że spotkam tak barwne osoby na swojej drodze i przeprowadzę z każdą z nich wywiad, pokiwałbym głową i postukałbym się palcem w czoło. Kalejdoskop to trafne określenie, ponieważ mamy tutaj dość szerokie spektrum tematów – od spraw duchowych, na sztuce kaligrafii kończąc. Muszę przyznać otwarcie, że strach...
Wilhelm z Saint-Thierry, starszy od św. Bernarda (urodzony prawdopodobnie pomiędzy 1070 a 1090 r.), jest bez wątpienia jedną z tych postaci XII stulecia, która, choć nie zdobyła takiego rozgłosu, jak wspomniany już św. Bernard, czy też Piotr Abelard, Rupert z Deutz albo Jan z...
Pachomiusz należał do grona tych wielkich ascetów, którzy w pierwszych dziesięcioleciach IV w. stworzyli w Egipcie monastycyzm, instytucję aż po dziś żywą, skupiającą ludzi szczególnej wrażliwości religijnej, formującą elitę społeczności kościelnych. Zresztą Czytelnikom Źródeł...
Niniejszy tom zawiera tłumaczenie 400 apoftegmatów wydanych przez F. Nau z przechowywanego w Paryżu greckiego rękopisu Coislin 126 datowanego na X–XI wiek. Nau opublikował jedynie około połowy rękopisu; pominął też pięć krótkich tekstów zatytułowanych O anachoretach. Celem...
Moralia powstały w okresie pobytu Grzegorza w Konstantynopolu. W dedykacyjnym liście do Leandra, biskupa Sewilli, którego poznał w Konstantynopolu, nasz autor wyjaśnia okoliczności powstania dzieła. Po wyświęceniu na diakona przez Benedykta I lub Pelagiusza II zostaje...
Saba, podobnie jak Eutymiusz, podziwiał mnichów ze Sketis. Odwiedził Aleksandrię, ale nie mamy informacji, że jego pobyt tutaj przyczynił się do bliższego kontaktu z egipskim monastycyzmem. Podział w Kościele, jaki nastąpił po Soborze w Chalcedonie i czysto monoetniczny...
Pustynia Judzka, jako miejsce rozwijającego się ruchu monastycznego, stanowi swoisty fenomen, którym od dawna się interesowałem. Klasztor Mar Saba, zawieszony na szczycie klifu, w miejscu zapierającym dech w piersiach, jest niemym świadkiem i potwierdzeniem okresu wielkości i...
Cyryl ze Scytopolis (ok. 525–559) mnich żyjący w laurach na Pustyni Judzkiej, napisał Żywoty siedmiu sławnych ascetów przebywających tam w V i VI wieku: Eutymiusza, Saby, Jana Hezychasty, Cyriaka, Teodozjusza, Teogniusza i Abraamiusza. Cyryl ze Scytopolis zyskał sobie opinię...
Studia poświęcone refleksji o Bogu oraz relacji pomiędzy Bogiem a człowiekiem nieodzownie prowadzą do rozmyślania nad rolą obrzędów. Można je w odmienny sposób pojmować, lecz nie da się ich pominąć. Pomiędzy świętymi czynnościami różne kultury i epoki umieszczały rytuały...
Scivias to zbiór wizji Hildegardy z Bingen. Tytuł oznacza: Poznaj drogi Pana. Obok 26 wizji, które stanowią zapis widzeń, znajdują się średniowieczne miniatury, które powstawały razem z tekstem i ilustrują jego odpowiednie fragmenty. Scivias opisuje Boży zamysł stworzenia...
Scivias to pierwsze dzieło Hildegardy z Bingen, spisane przez nią z objawienia Pańskiego. Tytuł Scivias jest formą skróconą od sci vias Domini – ‘poznaj drogi Pana’ – zdania o charakterze sentencjonalnym, ujętym w jeden wyraz. Tytuł zbioru odnosi się do zawartych w trzech...
I oto, po latach pracy ukazuje się część 3. O ile poprzednie zawierały jednolite kolekcje powiedzeń Ojców, tom obecny składa się z różnego rodzaju tekstów. Większą jego część stanowią właśnie apoftegmaty. Po raz pierwszy w języku polskim ukazują się apoftegmaty etiopskie....
Kolejny – już 55 – tom serii Źródła Monastyczne, trafia w ręce Czytelników. Zawiera on pięć powstałych w XII wieku traktatów, napisanych w toku burzliwej niekiedy debaty toczonej pomiędzy mnichami z Cluny a cystersami. Tom otwiera Apologia napisana przez Bernarda z Clairvaux...
Obecnie natomiast z wielką radością oddajemy w ręce Czytelników tom kolejny, tym razem o charakterze syntezy, pióra wybitnego francuskiego badacza Marcela Pacaut, którego sylwetkę przedstawia w przedmowie do polskiego wydania jego uczennica, Denyse Riche. Autor w sposób...
Największy przełom w badaniach nad monastycyzmem na Pustyni Judzkiej nastąpił dzięki archeologii. W ostatnich latach pięć ekip badawczych prowadziło równoległe prace na tym terenie. Grupy naukowców, na czele których stali: Haim Goldfus, Nitzan Hanin, Uri Dinur, pracowały w...
Na prezentowany tom złożyły się studia, artykuły i referaty, głoszone i publikowane przez Leclercqa od połowy lat 50. Pierwsza część zarysowuje pewne kluczowe zjawiska zachodzące w rozwoju ruchu monastycznego pomiędzy VI a przełomem XI i XII w.: św. Benedykt i jego rola w...
W niniejszym tomie zamieszczamy zbiór starożytnych reguł zakonnych. Po raz pierwszy taka inicjatywa miała miejsce ponad 30 lat temu, kiedy to w serii Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy ukazało się podobne wydanie dla uczczenia rocznicy 1500-lecia narodzin św. Benedykta. Owo...
Zachowane do naszych czasów najwcześniejsze żywoty świętych, powstałe w epoce, w której po ustaniu prześladowań nie było już miejsca dla męczenników – choć męczeństwo cieszyło się ciągle najwyższą chwałą – odmalowują przed nami różne wzory świętości. Są zatem wśród nich takie,...
W prezentowanej książce zebraliśmy dziewiętnaście tekstów, które – zgodnie z sugestią Autora – zostały ułożone w porządku chronologicznym ich powstawania. Bowiem jego intencją było ukazanie drogi naukowej, jaką przebył w ciągu trzydziestu ostatnich lat. Począwszy od pierwszych...