Święty Jan Kasjan

Rozmowy z Ojcami, tom 1

• Wyślij do znajomego

  

  Rozmowy z Ojcami, tom 1

  Jedną z cech odróżniających monastycyzm zachodni od wschodniego jest między innymi geneza jego rozwoju. Jeżeli monastycyzm wschodni powstawał samorzutnie, jako masowy ruch oddolny, to monastycyzm zachodni rozwijał się stopniowo, zaszczepiany odgórnie, słowem i przykładem, przez wybitne osobistości. Z tego właśnie powodu pierwszy okres monastycyzmu zachodniego (ok. 339–435) nazywany jest okresem „ini­cjatorów i myślicieli”, a drugi, następujący po nim, okresem „instytucjonalizacji życia monastycznego” (435–600). Jedną z najważniejszych postaci, które zaszczepiały monastycyzm na Zachodzie, był niewątpliwie wybitny mistrz życia duchowego i pisarz ascetyczny – Jan Kasjan (365–435). W głównym swoim dziele, zatytułowanym Rozmowy z Ojcami, zawarł on syntezę duchowości wschodniej i zachodniej pierwotnego monastycyzmu.

  Jeżeli – jak powszechnie wiadomo – Europa została schrystianizowana i ucywilizowana w dużej mierze przez mnichów, to rolę i znaczenie, jakie w tym procesie odegrał Jan Kasjan, trudno przecenić. Na jego dziełach kształciły się bowiem i wychowywały niezliczone zastępy mnichów. Aby lepiej zrozumieć, jaki wpływ wywierały na nich Reguły życia mnichów i Rozmowy z Ojcami, należy sobie w tym miejscu uzmysłowić dwa fakty.

  Po pierwsze – wskazania zawarte w pismach Kasjana miały ogromny wpływ na organizację kształtującego się na Zachodzie monastycyzmu. Świadczą o tym fragmenty z pism Kasjodora (ok. 485–ok. 580), który mnichów swojego klasztoru, Vivarium, gorliwie zachęcał, aby pilnie czytali i chętnie wykonywali zalecenia odnoszące się do życia monastycznego podane przez Jana Kasjana.

  Po drugie – od czasów św. Benedykta (ok. 480–547) wpływ Kasjana nie tylko się nie zmniejszył, ale raczej wzrósł. Chociaż bowiem pisma Kasjana zostały powoli zastępowane Regułą Benedykta, to jednak ona sama wyraźnie zalecała, aby codziennie czytać fragment Rozmów Kasjana. Jeżeli będziemy przy tym pamiętali, że aż do XIII wieku benedyktyni zdecydowanie dominowali w ruchu monastycznym na Zachodzie, to łatwiej będzie nam sobie uświadomić olbrzymi wpływ Opata z Marsylii na kształtowanie oblicza ówczesnego chrześcijaństwa.

  Dzieła Kasjana oddziaływały jednak mocno także w późniejszych wiekach. Znał je z pewnością św. Dominik (1171/3–1221), często przytaczał św. Tomasz z Akwinu (1225–1274), czytali je i wysoko cenili św. Ignacy Loyola (1491–1556) i św. Teresa z Avili (1515–1582), by wymienić tylko tych kilka największych postaci.

  Także dzisiaj, gdy od wieków rozwiązano problem relacji pomiędzy łaską i wolną wolą, lektura dzieł Kasjana nie stanowi w najmniejszym stopniu zagrożenia dla wiary, jego tekst tym bardziej ma ogromne znaczenie w dziedzinie życia duchowego.

  Odbiorca: :

  Nazwa Twojego znajomego ^* :

  Adres e-mail Twojego znajomego ^* :

  ^* Pola wymagane

  Wyślij   lub  Anuluj

Przebywając na pustyni Sketis, gdzie żyli najbardziej doświadczeni Ojcowie życia monastycznego i mieszkała wszelka doskonałość, udałem się do abba Mojżesza, pragnąc umocnić się jego nauką. Pośród owych wspaniałych kwiatów wydawał on woń szczególnie przyjemną, celując nie tylko w ascezie, ale także w kontemplacji.

Towarzyszył mi święty abba Germanus, z którym łączyła mnie od zarania naszych duchowych zmagań nierozłączna przyjaźń, czy to w klasztorze, czy na pustyni. Z tego powodu wszyscy, którzy chcieli wskazać na trwałość naszego braterstwa i jedność w dążeniu do celu, mówili, że w naszych dwóch ciałach mieszka jedna myśl i jedna dusza.

Wspólnie więc błagaliśmy ze łzami abba Mojżesza o budującą przemowę. Znaliśmy bowiem doskonale jego surowy umysł i to, że nie zgadzał się łatwo, aby komuś otworzyć bramę doskonałości, chyba że ten objawił szczere pragnienie i prosił o to z wielką skruchą serca. Obawiał się bowiem mówić o doskonałości tym, którzy jej nie pożądali lub pożądali ozięble. Chodziło tu o rzeczy doniosłe i przeznaczone tylko dla tych, którzy naprawdę ich pragną; bał się więc zgrzeszyć chełpliwością lub dopuścić zdrady, gdyby wyjawił je niegodnym i podał oziębłym.