Antoine Guillaumont

Pałacem Chrystusa jest serce. Szkice o modlitwie Jezusowej

• Wyślij do znajomego

  

  Pałacem Chrystusa jest serce. Szkice o modlitwie Jezusowej

  Jakiś czas temu nasze wydawnictwo opublikowało wybór najważniejszych artykułów wybitnego znawcy starożytnego monastycyzmu, Antoine’a Guillaumont’a (1915–2000) . Kim był ten badacz, jakie dziedziny go zajmowały?

  Zaczynał swoją karierę naukową od recenzji filologicznych studiów nad językami hebrajskim i aramejskim, zajmował się publikacją koptyjskich fragmentów pism Izajasza z Gazy (V w.) oraz badaniem historii i duchowości monastycyzmu wschodniego. Został profesorem patrologii syryjskiej w École Pratique des Hautes Études na Sorbonie, a potem w Collège de France. Wydał wiele tekstów źródłowych (m.in. dzieł Ewagriusza ), był autor wielu cennych prac dotyczących tradycji monastycznej, zwłaszcza duchowości Ojców Pustyni, a także licznych analiz historii i duchowości monastycyzmu syryjskiego, co więcej – do dziś jego prace pozostają jedynymi z ważniejszych studiów z historii i teologii Kościołów syryjskich. Zajmował się także archeologią monastyczną; jest odkrywcą osady monastycznej Cele w Górnym Egipcie (miejsca, które znamy chociażby z wielu apoftegmatów) .

  Decydując się na wydanie wyboru z opublikowanych 12 lat temu zbioru studiów, chcemy przypomnieć polskiemu Czytelnikowi solidne prace Guillaumont’a, które mogą pomóc zrozumieć wiele niełatwych fragmentów apoftegmatów czy innych tekstów monastycznych. Staraliśmy się zebrać w tomie te prace, które odnoszą się do kwestii modlitwy – w końcu ona była głównym dziełem mnichów egipskich i, jak mamy nadzieję, lektura tych stron zainspiruje wielu Czytelników do podążenia jej ścieżkami.

  Odbiorca: :

  Nazwa Twojego znajomego ^* :

  Adres e-mail Twojego znajomego ^* :

  ^* Pola wymagane

  Wyślij   lub  Anuluj

Pierwsze świadectwa, na które zazwyczaj się powołuje, gdy chodzi o praktykę modlitwy monologistos, dotyczą egipskich mnichów. Święty Augustyn stwierdza, że odmawiają oni modlitwy częste, lecz krótkie, podobne do strzał, quodammodo iaculatas. Abba Izaak, pouczając Kasjana i jego towarzysza, zdradził im sekret przekazywany od czasu pierwszego pokolenia mnichów w Sketis. Chodziło o nieustanne odmawianie pierwszego wersetu Ps 70[69]: Deus in adiutorium meum intende, Domine ad adiuvandum me festina. Modlitwa Jezusowa to modlitwa monologistos, lecz cechuje ją to, że jej główny element stanowi imię Jezus i jest zazwyczaj kojarzona z modlitwą celnika: „Miej litość dla mnie grzesznika!” (Łk 18,13). Pierwszym tekstem, jaki możemy tutaj przytoczyć, jest apoftegmat Ammonasa, ucznia św. Antoniego, który pewnemu mnichowi wahającemu się w kwestii wyboru praktyki ascetycznej radził: „Siedź w swojej celi, jedz codziennie po trochu i wciąż rozważaj w sercu słowa celnika; a tak możesz być zbawiony”.

Nie ma tu jednak wzmianki o imieniu Jezusa, które jest niezbędne w modlitwie Jezusowej. H. Bacht sądził, że pierwsze świadectwo tej modlitwy znalazł u Ewagriusza: „Do każdego oddechu dołącz czujność duszy i imię Jezusa”. Niestety nie jest to jednak tekst Ewagriusza, ale Hezychiusza Sinaity, jednego z pierwszych teoretyków modlitwy Jezusowej. Czas jego powstania jest trudny do określenia, ale z pewnością miało to miejsce po VII w.