Tadeusz Kornaś

Włodzimierz Staniewski i Ośrodek Gardzienice

• Wyślij do znajomego

  

  Włodzimierz Staniewski i Ośrodek Gardzienice

  Ośrodek Praktyk Teatralnych „Gardzienice”, założony i prowadzony przez Włodzimierza Staniewskiego, istnieje już prawie 27 lat. Mimo że do tej pory powstało tylko 6 spektakli, grupa uważana jest za jedno z ważniejszych i najbardziej oryginalnych zjawisk nie tylko polskiego, ale i światowego teatru. Z półoficjalnej, „bezdomnej” inicjatywy Włodzimierza Staniewskiego wyrosła przez te lata prężna instytucja z własną siedzibą w pałacowej oficynie w Gardzienicach; od Wypraw grupy zapaleńców do zagubionych wsi wschodniej Polski droga wiodła na największe światowe festiwale; od inspiracji polskim folklorem pogranicza, poprzez zainteresowanie prawosławiem, „Gardzienice” otwierały się na coraz szersze obszary poszukiwań: kulturę europejskiego średniowiecza i starożytnej Grecji. Każdy kolejny spektakl porzucał wypracowaną wcześniej formułę i sięgał do zupełnie nowych kręgów zainteresowań. Zmiany dotyczyły też istoty pracy: już od lat nie prowadzi się Wypraw w takiej formie, jaką miały na początku działalności grupy, gdy spektakle pokazywano wyłącznie w trakcie wędrówek, dla wiejskiej publiczności. Zmieniało się więc w „Gardzienicach” niemal wszystko.

  Ale jest i drugi, równoległy aspekt tej teatralnej podróży. Paradoksalnie właściwie niezmienny. Podstawowe elementy praktyk teatralnych „Gardzienic” wciąż pozostają te same. Od początku kluczowymi pojęciami były: Wyprawa, Zgromadzenie, naturalizowanie spektaklu, wzajemność, muzyczność... Od początku mówiono o ścieraniu się kultury wysokiej i niskiej, żywiołu ludowego i teatru eksperymentalnego. Wszystkie spektakle cechuje ogromna dynamika, w każdym z nich fundamentalną rolę pełnią pieśni. Choć każde nowe przedstawienie wymagało wypracowania odmiennego sposobu operowania ciałem, gestem, głosem, to jednak rytm pracy, podstawy treningu aktorskiego (wzajemność, akcentowanie roli kręgosłupa w postawach ciała) i otwartość na pozateatralne, „życiowe” inspiracje (ludzie, krajobraz, przestrzeń, religia) pozostają niezmienione.

  Odbiorca: :

  Nazwa Twojego znajomego ^* :

  Adres e-mail Twojego znajomego ^* :

  ^* Pola wymagane

  Wyślij   lub  Anuluj

Ogromną zaletą opracowania Tadeusza Kornasia jest ukazanie, jak wierny własnemu światopoglądowi artystycznemu pozostał — w toku burzliwej 26–letniej historii swego zespołu — Włodzimierz Staniewski. Co składa się na ów światopogląd? Oto — po pierwsze — byt ludzki jest sprzeczny, wewnętrznie agoniczny: z jednej strony cieleśnie materialny, ociężały i niejako przykuty do ziemi, do tego tu miejsca, z drugiej — duchowo lotny, marzycielski, wiecznie wyrywający się za linię horyzontu, ku niebu. Sprzeczność ta jedna, poprzez gestus — szczególnie przez taniec i śpiew — duchowe porywy cielesności, nieodmiennie heroiczne. Po wtóre, człowiek powiązany jest z innymi ludźmi i ze wszystkimi istnieniami relacją wzajemności — jest istotą obcującą, otwartą i dynamiczną, wiecznie szukającą dopełnienia w bliźnim i w harmonijnym zespoleniu wszystkich stworzeń. (...) Autor szuka świadectw tego światopoglądu w przedstawieniach wyreżyserowanych przez Staniewskiego, podobnie jak w idei Wypraw i Zgromadzeń, a potem Kosmosu GARDZIENIC.

Leszek Kolankiewicz