Eric R. Dodds

Pogaństwo i Chrześcijaństwo w epoce niepokoju

• Wyślij do znajomego

  

  Pogaństwo i Chrześcijaństwo w epoce niepokoju

  Każda przestrzeń pograniczna jest terenem skłaniających do twórczych poszukiwań — filozoficznych, antropologicznych, artystycznych. Niniejsza książka pióra wybitnego oksfordzkiego uczonego to syntetyczne opracowanie jednego z takich tematów, mianowicie kwestii postaw religijnych i społecznych w „epoce niepokoju”, czyli w okresie schyłku starożytności, od panowania Marka Aureliusza do czasów Konstantyna Wielkiego. Autor opisuje i analizuje swoistą walkę o ludzkie umysły, która zachodziła między coraz bardziej podatnym na przemiany systemem wierzeń pogańskich a zdobywającą sobie coraz więcej wyznawców religią chrześcijańską. Szuka wytłumaczenia dla rewolucyjnej przemiany, którą przeszła cywilizacja śródziemnomorska. Porównuje doświadczenia religijne i systemy wiedzy o świecie zachowane w pismach pogańskich i chrześcijańskich, zestawiając np. Ojców Kościoła z pitagorejczykami, by w rezultacie ukazać bogatą perspektywę religijnych odczuć i poszukiwań, będących udziałem ludzi tamtego przełomowego okresu.
  
  „Gdyby poprosić jakiegokolwiek wykształconego poganina z II w. n.e. o opisanie w kilku słowach różnicy pomiędzy jego własnym życiem a życiem chrześcijanina, mógłby odpowiedzieć, że różnica leży pomiędzy logismos i pistis, pomiędzy racjonalnym przeświadczeniem a ślepą wiarą. Dla każdego człowieka wychowanego na klasycznej filozofii greckiej słowo pistis oznaczało najniższy stopień poznania: to był stan umysłu człowieka niewykształconego, który wierzy w to, co zasłyszy, nie potrafiąc przedstawić powodów dla takiego przekonania. Z drugiej strony św. Paweł, idąc za tradycją żydowską, przedstawiał pistis jako główny fundament życia chrześcijańskiego. A tym, co zdumiewało wszystkich wczesnych pogańskich obserwatorów, Lukiana i Galena, Celsusa i Marka Aureliusza, było całkowite zawierzenie chrześcijan w nieudowodnione twierdzenie — do tego stopnia, by chcieć umrzeć za to, czego nie można udowodnić”.

  Ta niewielka książka opiera się na cyklu czterech wykładów, jakie miałem zaszczyt wygłosić w maju 1963 roku w Queen’s University w Belfaście na zaproszenie Wiles Fo­un­da­tion. Wykłady wydrukowano zasadniczo w takiej formie, w jakiej zostały wygłoszone, z wy­jąt­kiem nielicznych dodatków i korekt. Skierowane były do szerokiej publiczności i mam na­dzie­ję, że w formie drukowanej zainteresują zwykłego czytelnika, który nie posiada spe­cja­li­stycz­nej wiedzy na temat myśli antycznej czy teologii chrześcijańskiej. Wykłady za­opa­trzy­łem jednak w przypisy, określające dokładnie źródła, na jakich opierają się moje twier­dze­nia, a także rozwijające niektóre dodatkowe kwestie i spekulacje.
  

  Odbiorca: :

  Nazwa Twojego znajomego ^* :

  Adres e-mail Twojego znajomego ^* :

  ^* Pola wymagane

  Wyślij   lub  Anuluj

Napisz recenzje

Pogaństwo i Chrześcijaństwo w epoce niepokoju

Każda przestrzeń pograniczna jest terenem skłaniających do twórczych poszukiwań — filozoficznych, antropologicznych, artystycznych. Niniejsza książka pióra wybitnego oksfordzkiego uczonego to syntetyczne opracowanie jednego z takich tematów, mianowicie kwestii postaw religijnych i społecznych w „epoce niepokoju”, czyli w okresie schyłku starożytności, od panowania Marka Aureliusza do czasów Konstantyna Wielkiego. Autor opisuje i analizuje swoistą walkę o ludzkie umysły, która zachodziła między coraz bardziej podatnym na przemiany systemem wierzeń pogańskich a zdobywającą sobie coraz więcej wyznawców religią chrześcijańską. Szuka wytłumaczenia dla rewolucyjnej przemiany, którą przeszła cywilizacja śródziemnomorska. Porównuje doświadczenia religijne i systemy wiedzy o świecie zachowane w pismach pogańskich i chrześcijańskich, zestawiając np. Ojców Kościoła z pitagorejczykami, by w rezultacie ukazać bogatą perspektywę religijnych odczuć i poszukiwań, będących udziałem ludzi tamtego przełomowego okresu.

„Gdyby poprosić jakiegokolwiek wykształconego poganina z II w. n.e. o opisanie w kilku słowach różnicy pomiędzy jego własnym życiem a życiem chrześcijanina, mógłby odpowiedzieć, że różnica leży pomiędzy logismos i pistis, pomiędzy racjonalnym przeświadczeniem a ślepą wiarą. Dla każdego człowieka wychowanego na klasycznej filozofii greckiej słowo pistis oznaczało najniższy stopień poznania: to był stan umysłu człowieka niewykształconego, który wierzy w to, co zasłyszy, nie potrafiąc przedstawić powodów dla takiego przekonania. Z drugiej strony św. Paweł, idąc za tradycją żydowską, przedstawiał pistis jako główny fundament życia chrześcijańskiego. A tym, co zdumiewało wszystkich wczesnych pogańskich obserwatorów, Lukiana i Galena, Celsusa i Marka Aureliusza, było całkowite zawierzenie chrześcijan w nieudowodnione twierdzenie — do tego stopnia, by chcieć umrzeć za to, czego nie można udowodnić”.

Ta niewielka książka opiera się na cyklu czterech wykładów, jakie miałem zaszczyt wygłosić w maju 1963 roku w Queen’s University w Belfaście na zaproszenie Wiles Fo­un­da­tion. Wykłady wydrukowano zasadniczo w takiej formie, w jakiej zostały wygłoszone, z wy­jąt­kiem nielicznych dodatków i korekt. Skierowane były do szerokiej publiczności i mam na­dzie­ję, że w formie drukowanej zainteresują zwykłego czytelnika, który nie posiada spe­cja­li­stycz­nej wiedzy na temat myśli antycznej czy teologii chrześcijańskiej. Wykłady za­opa­trzy­łem jednak w przypisy, określające dokładnie źródła, na jakich opierają się moje twier­dze­nia, a także rozwijające niektóre dodatkowe kwestie i spekulacje.

• Ocena:

Tytuł: ^* Komentarz: ^* Twoje imie: ^*

^* Wymagane pola

Wyślij   lub  Anuluj