Benedyktyni tynieccy

Barwy chorału - Ton 4 (płyta Audio-CD)

• Wyślij do znajomego

  

  Barwy chorału - Ton 4 (płyta Audio-CD)

  Repertuar śpiewu gregoriańskiego został zreformowany w czasach renesansu karolińskiego. Przez wiele lat reforma ta była przypisywana Grzegorzowi Wielkiemu, co uzyskało także odzwierciedlenie w sztuce malarskiej: obraz Ducha św. śpiewającego do ucha siedzącemu przy pulpicie papieżowi.

  Jednym z elementów tej reformy było takie przekomponowanie utworów gregoriańskich by każdy z nich otrzymał strukturę pozwalającą na zaklasyfikowanie, bardziej lub mniej ściśle, do jednego z ośmiu tonów chorałowych. Istotą tej klasyfikacji był taki rysunek melodii, który rozciągałby się pomiędzy dwoma dźwiękami: finalis (dźwiękiem bazowym danego utworu) i dominantą (dźwiękiem górnym, do którego cała melodia dąży, i gdzie najczęściej padają ważne dla danego tekstu słowa). Pierwsza para (ton pierwszy i drugi) opierają się na finalis re, druga para na mi, trzecia na fa i czwarta na sol. Dominanty lokują się dla każdego z tonów na innej wysokości, przy czym dla tonów pierwszego, trzeciego, piątego i siódmego jest to interwał kwinty powyżej finalis.

  Dzisiaj wielu uznanych naukowców, mówiąc o bogactwie wykorzystywanych struktur w śpiewie gregoriańskim zauważa, że istnieje wiele kompozycji nie mieszczących się w tak sztywno zdefiniowanych ośmiu tonach. Mówią oni wtedy, że każda z nich posiada jakby swój własny ton.

  Niestety wydaje się, że straciliśmy wrażliwość na te struktury, gdy nasza muzyka rozrywkowa oparła się jedynie na dwóch skalach: dur i moll. Istnieją jednak obszary muzyki: takiej jak jazz, muzyka seryjna, atonalna etc., poszukujące na nowo bardziej zróżnicowanych struktur. Jednak w odróżnieniu do nich, pod postacią zewnętrznych struktur, osiem tonów chorałowych zawiera także pewną głębię.

  Seria wydawanych od 2010 roku płyt podejmuje się roli ukazania tego bogactwa głębi i zróżnicowania repertuaru gregoriańskiego. Ton czwarty jest tonem najbardziej wewnętrznym ze wszystkich innych. Dysponując niewielką ilością dźwięków stara się wyrazić całą słodycz i tajemnicę kontemplacji. Ta charakterystyka opisuje samą strukturę czwartego tonu: dla ucha przyzwyczajonego do tonacji durowych i molowych śpiewane melodie czwartego tonu sprawiają wrażenie jakby pozostawały w zawieszeniu na ostatnich dźwiękach. Śpiew się kończy, a kontemplacja pozostaje.

  Także teksty, które zebraliśmy do płyty wpisują się w tę charakterystykę. Pierwszym kryterium było wybranie kompozycji autentycznych i ciekawych pod względem melodii. Później okazało się, że pozwalają się one uporządkować jednocześnie w dwa ciągi logiczne: tak, aby utwory następowały po sobie kolejno w taki sposób jak dzieje się to we mszy świętej, a jednocześnie przez wyakcentowane tematy tworzyły spójną narrację biblijną: od stworzenia świata (hymn Deus creator) do apokalipsy (hymn Urbs Ierusalem), wyśpiewując także paschę Izraela i nowe stworzenie w Zmartwychwstałym Chrystusie oraz rolę świętych idących przez krzyż za Chrystusem. Tym samym słuchacz jest zaproszony do tego, aby przez kontemplację coraz głębiej przeżywać swoją wewnętrzną relację ze Zmartwychwstałym Chrystusem.

  Odbiorca: :

  Nazwa Twojego znajomego ^* :

  Adres e-mail Twojego znajomego ^* :

  ^* Pola wymagane

  Wyślij   lub  Anuluj

Zawartość Audio-CD:

1. Deus creator (Hymn) – 2:30
2. In voluntate tua (Introit) – 4:33
3. Subvenite (Responsorium) – 3:30
4. Adesto Christe (Hymn) – 1:32
5. Nos autem (Introit) – 3:09
6. Resurrexi (Introit) – 3:47
7. Kyrie III – 2:38
8. Gloria XV – 2:01
9. Domine (Graduał) – 2:52
10. In exitu Israel (Troparion) – 4:45
11. Oportebat (Alleluja) – 3:03
12. Terra tremuit (Offertorium) – 10:48
13. Sanctus III – 1:21
14. Agnus III – 1:35
15. Vidimus (Communio) – 2:14
16. O Roma felix (Hymn) – 2:34
17. Semel iuravi (Communio) – 3:09
18. Anglorum (Hymn) – 3:05
19. Urbs Ierusalem (Hymn) – 2 :39

Całkowity czas nagrań: 63:13